25 Mart 2014 Salı

1-12 Ay Çocuk Gelişimi

1.Ay:

Kaba motor

·         Yeni doğanın hareket yetenekleri fazla etkileyici değildir.

·         Ay sonuna doğru çenesini kaldırabilir.

·         Yatay pozisyonda başını çevirebilir.

İnce motor

·         Eller yüze yakınken yumruk yapabilir.

Kendine yardım

·         İşitme duyusu gelişmiştir.

·         Emer.

Problem Çözme

·         Siyah- beyaz cisimlere göz dikme.

·         Yüz takibi.

Sosyal ve duygusal gelişim

·         Anne sesini ayırt eder.

·         Stres dışı ağlar.

·         Ay sonuna doğru yetişkin sesime güler.

·         19-20 cm. uzaklıktaki nesneleri net görebilirler. Bebeklerin daha çok gözlere baktığı belirlenmiştir. Bu nedenle göz teması önemlidir.

·         Annelerin çocuğuna karşı duyduğu bağın oluşumunda kritik bir dönemin varlığı ileri sürülmektedir ki bu da doğumdan hemen sonraki dönemdir.

Kişilik gelişimi:Bebek bu dönemde her açıdan kendi gereksinimlerini gidermeye yönelik davranışlar sergiler.  Bebek ilk ilişkisini bu çerçeve içinde annesi ya da annelik görevini yapan kişi(bakıcısı) ile kurar. Çocuğun bu ilişki içinde iki temel gereksinimi vardır: fiziksel bakım ( doyurma ve korunma ) ve sosyal bakım ( sevgi ve duygusal yakınlık ).

Alıcı dil gelişimi

·         Sesten yada konuşmadan irkilir.

·         Bu ayda konuşmaya yönelik bir ses kullanımı görülmez. Ayın sonuna doğru agu vb. sesler çıkarmaya başlar.

İfade edici dil gelişimi

·         Boğazdan anlamsız inilti sesi çıkarır.

 

2. Ay:

Kaba motor

 Emmeye başlama refleksi, arama refleksi, yutma refleksi, moro refleksi, babinksi refleksi, yakalama refleksi, adım atma refleksi bu ayda daha belirgin hale gelir. Bu refleksler daha sonradan 3-5 ay içinde azalarak kaybolur. Bu normal gelişimsel bir süreçtir.

·         Bu ayda bebek göğsünü kaldırabilir

·         Başarısız uzanmalarda bulunur.

·         Yüzükoyun yatarken göğsünü kaldırabilir.

·         Oturur pozisyonda getirilince başını sallayabilir.

İnce motor

·         Ellerini açmaya başlar.

·         Elle kavrayabilir.

Kendine yardım

·         Uyarı ile(meme) ağzını açar.

Problem Çözme

·         Büyük cisimleri takip edebilir.

·         Görsel korkma gelişir.

Sosyal ve duygusal gelişim

·         Anneyi babayı tanır. Annesine bilinçli gülümser.

Algısal gelişim

·         Doğumdan hemen sonra parlaklıktaki değişime duyarlıdırlar.

·         Bu duyarlılık ilk iki ay içerisinde hızla gelişir. Gözü bir noktaya sabitler.

·         Bebeğe gösterilen oyuncak saklanınca şaşırdığı görülür.

·         İlk hafta ve aylarda anne-baba ile bebek arasında karşılıklı olarak birbirlerine bağlanma şeklinde davranış örüntüleri gözlenir. Gerçek bir bağın oluşması için zamana ve denemelere ihtiyaç vardır.

·         Bebek bu dönemde bile stresi tanır anne baba yüksek sesle kavga ederse olumsuz etkilenebilir.

Alıcı dil gelişimi

·         Seslere tepki vermeye başlar.

·         Sesten konuşmadan çekinir.

İfade edici dil gelişimi

·         Güvercin (kuş sesi) gibi ses çıkar.

·         Harf benzeri ses çıkarır.

 

3. Ay:

Kaba motor

·         Yüzüstü pozisyonda ön kol üzerinde hareketlenir.

·         Sağa sola sallanır.

İnce motor

·         Ellerini birleştirir, kavrayabilir.

·         Cisimleri itebilir, vurur.

Kendine yardım

·         Ellerini ağzına götürür.

Problem Çözme

·         Yüze uzanır.

·         Sırt üstü cisimleri takip edebilme.

·         Oyuncaklara uzanabilir.

Sosyal ve duygusal gelişim

·         Bebek bu aylarda kişileri ayırabilir.

·         İğrenmeye yönelik mimik başlar(ekşi gıda/ yüksek ses).

·         Odaya giren kişiyi gözle takip eder.

Alıcı dil gelişimi

·         Bebekler konuşma seslerini algılayabilir diğer seslerden ayırır.

·         Konuşucuları ayırt edebilir.

·         Anne babasını yüzlerini daha henüz tanımasa da, seslerinden ayırt edebilir.

·         Seslerin kaynağına bakar.

İfade edici dil gelişimi

·         Kıkırdar.

·         Konuşulunca ses çıkarır.

 

4. Ay:

·         Kaba motor

·         Bu ayda destekle oturabilir.

·         Oturtulunca başını dik tutar.

·         Önden arkaya sallanır.

·         Dirseklerinden destek alabilir.

İnce motor

·         Objeleri elden ele geçirebilir.

·         Cisimlere uzanır.

·         Kıyafetleri kavrar, tutar.

·         Çıngırakla oynar.

Kendine yardım

·         Memeye ya da şişeye yönelir.         

Problem Çözme

·         Yabancılardan korkmaya başlar.

·         Cisimleri ağzına götürebilir.

·         Yeni yüzlere daha dikkatli bakar.

·         Çıngırakla ses çıkarır.

·         Çıngırağa uzanabilir.

Sosyal ve duygusal gelişim

·         Güzel ses ya da uyarana spontan(kendiliğinden)  güler.

·         Tanıdık aileden birinin sesi ile ağlamayı durdurur.

·         İleri geri değişken ses çıkarır.

·         Renkleri fark edebilirler.

Alıcı dil gelişimi

·         Başını sese yöneltir.

·         Sakinleştirici sesle ağlamasını durdurur    .

İfade edici dil gelişimi

·         Yüksek sesle güler.

·         Kendi kendine ses çıkarma ve gülme başlar.

5. Ay :

Kaba motor

·         Desteksiz oturmaya başlayabilir.

·         Önden arkaya yuvarlanabilir.

·         Kalça üzerine oturabilir.

·         Önden kendini korur.

İnce motor

·         Objeleri ağzına götürerek keşfetmeye başlar (ayağı dahil).

·         Elden ele transfer yapar.

·         Eli tutar.

·         Küpleri kavrar.

·         Sarkan zilleri kavrar.

Kendine yardım

·         Püreli gıdaları çiğneyebilir.

Problem Çözme

·         Başına düşen(düşme olasılığı olan ) cisme yönelir.

·         Bisküvileri inceler.

Sosyal ve duygusal gelişim

·         Bakım vereni tanır.

·         Bakım verene bağlanmaya başlar.

·         Bebek yüzler arasında ayırım yapar. Tanıdık olduğu kişi bebeği daha kolay sakinleştirir.

Alıcı dil gelişimi

·         İsmi ile seslenildiğinde ilişki kurmak/ yanıt vermeye başlar.

İfade edici dil gelişimi

·         Agulama başlar.

·         İki heceli sesleri çıkarabilir.

·         Ağlama dışında sinirlendiğini gösteren ses çıkarır. Önce çocuk dili anlamlı şekilde kullanamaz ancak seslendirme işlevi vardır.

6. Ay :

Kaba motor

·         El desteği ile kısa süre oturur.

·         Yüzükoyun yatarken döner.

·         Yüzükoyun bir elin üzerinde ağırlığını tutar.

İnce motor

·         Elden ele transfer yapar.

·         2. küpü birincinin üstüne koyar.

·         Bilyeleri inceler.

·         Elle uzanır.

Kendine yardım

·         Elleri ile şişeye dokunur.

·         Tek başına kraker bisküvi yiyebilir.

Problem Çözme

·         Neden ve sonuçları ayırma yeteneği görülmeye başlar.

·         Kıyafetleri yüzüne kaldır.

·         Yansımalara uzanır.

·         Oyuncakları kavrar ya da sallar.

Sosyal ve duygusal gelişim

·         Tanımadığı kişilerden çekinir.

·         Zevk almak için birçok karmaşık ve ilginç yolu dener ve böylece de oyun davranışlarına ilk kez girişirler.

·         Yetişkinlerin kol ve bacaklarıyla yaptıkları hareketleri taklit edebilirler.

·         Bebekler annelerinden ayrıldıklarını anlayabilir.

Alıcı dil gelişimi

·         “Hayır” denildiğinde hafif duraksar.

·         Kaldırılmak için işaret edebilir.

İfade edici dil gelişimi

·         Uyumlu ses çıkarma gelişir(iki katına ulaşır).

·         Dileme başlar.

·         Karşındaki erişkin susunca( kendi jargonu ile) konuşmaya başar.

·         Değişik seslerle kendi jargonunu oluşturur ve konuşmalara bu seslerle yanıt verir.

·         Aynaya karşı gülümseme ve ses çıkarma başlar.

 

7. Ay

Kaba motor

·         Desteksiz oturur.

·         Bebeğiniz sürünmeye başlamıştır.

·         Yan koruma başlar.

·         Kollardan destek alabilir.

·         Tutulduğunda sekerek adımla başlayabilir.

İnce motor

·         Kendi kendine yiyecek alabilir.


·         Radyal (elinin dış kısmı ile) yakalama başlar.

Kendine yardım

·         Fazla gıdayı reddeder.

Problem Çözme

·         Oyuncakların farkı yönlerini keşfetmeye başlar.

·         İki elle de cisim tutmaya başlar.

·         Saklı cisimleri bulmaya başlar.

Sosyal ve duygusal gelişim

·         Yabancıları tanımaya başlar.

·         Cisimlerle ilgilenir.

·         Ailenin yüzüne bakarak yardım ister.

Alıcı dil gelişimi

·         Tanıdığı cismin ismi söylendiğinde ona bakar.

·         Müziğe katılır.

·         Bu aydan itibaren bebeğe bir ses verildiğinde o da bir sesle tepkide bulunur.

·         Kendi çıkardığı sesleri dinlediği gibi başkalarının çıkardığı sesleri de dinlemeye başlar. ( toplumsal –sosyal iletişim/sesin sosyal olarak kullanılması)

İfade edici dil gelişimi

·         Heceleme çeşitleri artar.

8. Ay:

Kaba motor

·         Kendi kendine oturma pozisyonuna geçebilir.

·         Diz üstünde durabilir.

·         Sürünebilir.

İnce motor

·         Gösterilince kaşık kullanabilir.

·         Bardaktan küpleri çıkarır.

·         Büyük çivi ya da dubel çekebilir.

Kendine yardım

·         Parmaklarıyla besin tutar.

·         Şişe ya da biberonunu kaldırır.

Problem Çözme

·         Düşen cismi alabilir.

Sosyal ve duygusal gelişim

·         Sevinç ve üzüntüsünü aileye gösterir/paylaşır.

·         Yetişkinin birinin izlediği cismi eş zamanlı olarak izlemeye başlar.

·         Oyuncakları tanımaya başlar.

Alıcı dil gelişimi

·         Birçok kelimeyi anlar, okuduğunuz kitabı dinler.

·         “Buraya gel” gibi emirleri yerine getirmeye başlar.

·         Aile bireylerine bakarak anneyi arar.

İfade edici dil gelişimi

·         Baba, dede gibi tekrarlı kelime söylemeye başlar.

·         Başını hayır anlamında sallar.

·         Sekiz -30 kadar kelimeyi tekrarlar.

·         Sesli ifadeleri duygularını açığa vurur.

9. Ay:

Kaba motor

·         Ayak ve el üstünde durabilir.

·         Yerden kalkabilir.

·         Destekle yürüyebilir.

İnce motor

·         Küpleri başparmak ve parmak arası kavrar.

·         İki küpü aynı anda kavrar.

Kendine yardım

·         Isırma (kek vb. ) yapabilir.

Problem Çözme

·         Zilin sesini takip edebilir.

·         Zil çalar.

·         Bağlı zili almak için ipini çeker.

Sosyal ve duygusal gelişim

·         Dikkat çekmek için seslenir.

·         “Bak” denildiğinde gösterilen cismi takip eder.

·         Aile bireylerinin sesini tanır/ayırır.

Alıcı dil gelişimi

·         Jest ve mimik oyunları yapabilir.

·         İsmi söylendiğinde düzgün bir şekilde her seferinde bakabilir.

·         Zil çalındığında sesin geldiği yöne yönelir.

İfade edici dil gelişimi

·         Mama gibi kelimeleri söylemeye başlar.

·         Başını hayır anlamında sallar.

·         Sesleri taklit eder.

·         Mırıltılar çıkarır.

10. Ay:

Kaba motor

·         İyi emer.

·         Eliyle eşyaları tutar.

·         Tek elinden tutulunca ayakta durur.

·         İki elinden tutunca yürür.

İnce motor

·         Küpleri kaldırır acemi olarak tutar.

·         İşaret parmağı /baş parmak ile kavrar.

Kendine yardım

·         Çocuklar için yapılmış bardaktan su içer.

Problem Çözme

·         Oyuncak ya da kıyafetleri kaldırır.

·         Şişe içindeki küçük taneleri karıştırır.

·         Küpleri kaseye koymaya çalışır ama düşmesine izinvermez.

Sosyal ve duygusal gelişim

·         Korku deneyimleri çağrıştırıldığında bakar.

Alıcı dil gelişimi

·         “Byebye” denilmesini anlar, el sallar.

İfade edici dil gelişimi

·         Baba der el sallar.

11. Ay:

Kaba motor

·         Oturduğu yerden döner.

·         Tek eli ile eşyaları kurcalar.

·         Tek elle tutunarak yürür.    

İnce motor

·         Eşyaları fırlatır.

·         Kaşıkla karıştırabilir.

Kendine yardım

·         Giydirilirken yardım eder.   

Problem Çözme

·         Kasenin altına saklanan oyuncağını bulabilir.

·         Kitaptaki resimlere bakar.   

Sosyal ve duygusal gelişim

·         Yardım ister.

·         Yardım için eşyaları karşısındakine uzatır.           

Alıcı dil gelişimi

·         “Hayır” denildiğinde durur.

·         Müzik eşliğinde zıplar.         

İfade edici dil gelişimi

·         Şarkıya eşlik eder.

·         İlk anlamlı kelimesini söyler.           

 

12. Ay:

Bu dönem çocuğunuzun pek çok şey öğrenip, pek çok gelişim yaşayacağı bir dönemdir. Bu dönemde bebekte görülen gelişim ve değişimler, ilk bir yıl içerisinde gözlemlenen gelişmeler kadar hızlı ve dikkat çekici olmasa da bu üç aylık dönemin sonuna doğru fiziksel, algısal ve sosyal gelişimindeki önemli değişiklikleri aile tarafından izlenebilir.

Kaba motor

·         Arkadan koruma başlar.

·         Kolları havada iken ayakta durur.

·         Bağımsız  adımlar.

Bebeklerin yüzde doksanı bu üç aylık dönemin sonlarına doğru yürümeye başlamış olur. Ancak her çocuğun gelişim tablosu farklı olduğu için kimi çocuklar 9 aylıkken yürümeye başlayabileceği gibi kimilerinde bu süre 18 aya kadar çıkar.

Bebeğin bu süreçte sık sık düşmesi kaçınılmazdır. Düştüğü zamanlarda eğer ciddi bir durum söz konusu değilse panik yapmamaya ve hemen duruma müdahale etmemeye özen gösterin, aksi takdirde çocuk korkabilir, kendine olan güvenini yitirebilir. Bu zamanda bebek pozitif olarak desteklenmelidir. Ortalama bebekler 12-14 aylarda yürür.

İnce motor

·         Karalama yapar .

·         Küçük topu tutar.

·         Renkli kalem tutabilir.

·         İki küpten kale yapmaya çalışır(üst üste koyma).

·         Kasedeki topa uzanmaya çalışır.

Bu dönemde çocuğunuzun el becerileri de gelişmeye başlar. El becerilerini kullanabilecekleri oyunları severek oynarlar (Objeleri şekillerine uygun boşluklara yerleştirme, blokları üst üste dizip sonra yıkma gibi yapar ve bunu oyunlaştır).

Yürürken bir nesne taşıyabilir; saplı nesneleri itebilir; ayakkabı ve çoraplarını ayaklarından çıkarabilirler.

Kendine yardım

•          Eliyle tutarak yer.

•          Şapkasını çıkarır.

Problem Çözme

·         Kase ve kaşıkla ses çıkarır (vurarak).

·         Oyuncağı bulmak için kutuyu kaldırır.

Sosyal ve duygusal gelişim

·         Ailenin ilgilendiği eşyayı işaret eder.

·         İstediği eşyayı gösterir.

·         Bu dönemde çocuğunuz sizin tüm ilginizi ona yöneltmenizi ister.

Oyuncaklarını, yiyeceklerini ve özellikle de sizin ilginizi; yani sevdiği şeyleri başkalarıyla paylaşmaktan hoşlanmaz. Yaşıtı olan çocuklarla beraber olduğu ortamlarda da diğer çocuklarla iletişim kurmaya istekli değildir.

Anne baba ile olan yakın ve doyurucu iletişimi kendisine olan güvenini de artırır. Sizin ilginizi çekebilmek için de elinden geleni yapar; size gülümser, dokunur, iter ya da dürter, bağırır, sızlanır veya ağlar. Bu çabalarına karşı verdiğiniz tepkiler onun bundan sonraki davranışlarında belirleyici rol oynayabilir.

Yavaş yavaş bağımsızlık başlar.

Çocuklar etraflarında gördükleri tüm yeni objeleri dokunarak tanımaya çalışırlar; dokunmak bu dönem çocukları için önemli bir öğrenme aracıdır.

Bu yüzden herhangi bir tehlike söz konusu olmadığı sürece, etraftaki nesneleri dokunarak tanımasına izin verilmelidir. 

Alıcı dil gelişimi

·         Jest ve emirleri takip eder.

·         Eşyaların isimlerini bilir, söylendiğinde bakar.

İfade edici dil gelişimi

·         Ses ile jest yapar almak istediği şeyleri işaret eder.

·         2-3 kelimeyi bilinçli söyler.

 



24 Mart 2014 Pazartesi

İlk Diş ve Bakım

Bebek 6-8 aylıkken, (yani ilk dişler ağızda göründüğünde) temizleme işlemi başlamalıdır. Sabah kahvaltısı sonrası ve gece yatmadan önce dişleri (en azından çiğneme yüzeylerini) temiz bir tülbent ya da gazlı bezi ıslatarak silmek, temizlemek yerinde olur.

Diş fırçası kullanımına ise çocuğun arka dişlerinin çıkmasından sonra (ortalama 2,5 - 3 yaşında ) başlanması uygundur.

Okul öncesi çocuklarda diş fırçalama için bir teknik uygulatmak çok zordur. Bu yaşlarda önemli olan, çocuğa diş fırçalama alışkanlığı kazandırmaktır. Çocuklar diş fırçalarken çoğu zaman dişlerin görünen ya da kolay ulaşılan yüzlerini fırçalar. Oysa çürüklerin önlenmesi için dişlerin ara yüzleri ve çiğneyici yüzeylerini çok daha iyi temizlemek gerekir. Bu nedenle fırçalamadan sonra Anne-Babanın kontrolü iyi olur.Bebeklerin, en azından ilk dört ay anne sütü ile beslenmeleri ağız çevresindeki yumuşak doku ve kas fonksiyonlarının normal gelişimini sağlayacaktır. Anne sütünün yetersiz olduğu durumlarda fizyolojik başlıklı (damaklı, kesik uçlu) biberon kullanımı gerekir.

Bebekler 1 yaşından itibaren bardak ve kaşıkla beslenmeye alıştırılmalıdır.

Biberonla beslenme en fazla 2 yaşına kadar devam edebilir. Parmak emme, yalancı emzik kullanma gibi alışkanlıklara 2 – 2,5 yaşına kadar izin verilebilir. Eğer parmak emme alışkanlığı mevcutsa, bunun sebebi araştırılarak 3 – 6 yaş arasında bu alışkanlık mutlaka giderilmelidir.

Solunum problemleri, çene gelişmesi üzerine olumsuz etki eder. Burundan değil de, sadece ağızdan soluma durumu mevcutsa (bu durum uykuda daha iyi anlaşılır) muhakkak kulak burun boğaz uzmanına danışılmalıdır.

Süt dişlerinin önemi nedir?

 Süt dişlerinin birinci görevi çocuğun düzgün beslenmesini sağlamaktır. Ayrıca konuşmanın düzgün gelişimi de süt dişlerinin varlığına bağlıdır. Bunların yanında aşağıdaki gibi bir görüntü, hiç kimsenin çocuğunda görmek istemeyeceği ciddi estetik sorunlara yol açmaktadır.

Süt dişleri kapladıkları alanı kendilerinin yerine gelecek olan kalıcı diş için korumakta ve kalıcı diş sürerken ona rehberlik yapmaktadırlar.
Süt dişi erken çekildiği zaman bu doğal yer tutuculuk fonksiyonu da ortadan kalkmaktadır.

15 Mart 2014 Cumartesi

1 Yaşından Önce Bal Neden Verilmemeli?

1 yaşından önce bebeklere neden bal verilmez?

1 yaşından küçük bebeklere kesinlikle bal verilmemeli...

 

Neden?

Bal kolostridyum botalium adı verilen bir bakteriyi üreten bakteri sporlarını barındırır. Bu bakteri bebeklerde botulizm adı verilen tehlikeli bir zehirlenmeye neden olabilir.

 

Botulizm nedir?

Bebek botulizmi nadir görülen ancak bebeğin sinir sistemini etkileyerek ölüme yol açabilen bir tür gıda zehirlenmesidir.

 

Yetişkinlerin aksine bebeklerin sindirim sisteminde botulizm sporlarını kontrol eden ve bakterinin çoğalmasını ve zehir üretmesini önleyen faydalı bakteriler henüz gelişmemiştir.

 

Botulizm belirtileri nelerdir?

Bebeğinize bal verdiyseniz, aşağıdaki belirtileri görmeniz durumunda derhal doktorunuza başvurmalısınız:

 

·         Düzelmeyen kabızlık

·         Bebeğin kolları, bacakları ve boynunun gevşeklik

·         Kas zayıflığı nedeniyle bebeğin ağlamasının cansız ve zayıf olması

·         Bebeğin güçlü bir şekilde emememesi ve beslenememesi

·         Bebeğin sürekli yorgun, cansız olması

·         Botulizm sporları iyi pişirilmemiş yiyeceklerde de üreyebilir. Bu nedenle bebeklere iyi pişirilmemiş herhangi bir yiyeceğin verilmesi de risklidir.


10 Mart 2014 Pazartesi

Çocuk Gelişiminde Müziğin Etkisi


Bu konuda çok şanslı bi oğlum var.Sevgili eşimin mesleği ve yaptığı iş Deniz'in geleceğini olumlu yönde etkiliyor.Eşim müzisyen,3anadal mezunu. Hamileliğim boyunca Deniz bütün enstrümanlarla tanıştı.Kemanın topuzunu karnıma yaslayarak klasik eserler çalardı babası Denize.Tabiki doğduktan sonra ilgi alanı ve oyuncakları hep bu yönde oldu.Zeka gelişimini yüksek oranda etkilediği ortada.Sizde çocuklarınıza arkadaş olarak keman,gitar yada bi piyano belki üflemeli çalgılar alabilirsiniz. Son olarak konuya geçmeden siz sevgili takipçilerime benden güzel bi hediye 😍 Kökey Müzikten alacağınız her ürün size özel %30 indirimle ❤️ www.kokeymusic.com


Müziğin bebeklerin dünyasında çok önemli bir yeri vardır. Bebekler daha doğmadan önce müzik dinlemeye başlarlar. Anne karnında 21. Haftasını doldurmuş olan bir bebeğin işitme duyuları gelişmiş durumdadır. Bu dönemden itibaren bebekler radyoda ya da televizyonda çalan bir müziği ya da annesinin söylediği şarkıları dinelmeye başlamıştır. Bir diğer deyişle anne karnındaki bebek annesiyle birlikte onun dinlediği tüm müziklere kulak misafiri olmaktadır.

Müziğin bebekler üzerinde oldukça farklı etkileri mevcuttur. Kimi zaman onları güldürür kimi zaman uyutur kimi zaman da rahatsız edip ağlatabilir.

Araştırmalar müziğin bebeklerin beyni için doğdukları andan itibaren oldukça önemli bir rolü olduğunu göstermektedir. Müzik bebeklerin nasıl düşüneceklerini, sorunların çözüm yollarını, dili öğrenmelerini hatta ilerleyen zamanlarda derslerini öğrenmelerini bile etkilemektedir.

Beyin gelişiminin iki bileşeni vardır. Bunlar çocuğunuzun genleri –ki bu değiştirilemez- ve yaşadığı çevre-ki bu zenginleştirilebilecek bir bileşendir- Çocuğun beynini bir harita olarak düşününseniz, çocuğunuza ne kadar uyaran verirseniz harita da o kadar genişleyecektir. Böylelikle daha çok bilgi ve beceri depolayabilecektir.

Büyümek için bebeğinizin beyinin herhangi bir düzenin nasıl oluştuğunu öğrenmesi ve hatırlaması gerekmektedir. Müzik de tam olarak bunlardan oluşmuştur. Anne ya da babanın bir müzik aleti çalması, dans ederek ya da el çırparak ritim tutması bebeğin küçük motor kaslarının gelişimi için de temel oluşturur.

Müzik beyin için bir egzersizdir. Çocuğunuz müzik dinleyerek ya da müziğe katılarak hangi seslerin birbirini izlediğini, yaptığı hareketlerin nasıl sesler çıkarttığını öğrenir. Bu bağlantı bebeğin algılama, öngörme ve sorun çözme yeteneklerini geliştirmesi için çok önemlidir.

Bebeler, anne babalarını ve çevresinde gördükleri diğer insanların seslerini taklit ederek konuşmayı öğrenirler. Birçok kişi için şarkı sözlerini hatırlamak bir metni ya da bir şiiri hatta alışveriş listesini bile hatırlamaktan daha kolaydır. Bunun nedeni müziğin aynı zamanda bellek için bir tetikleyici olmasıdır. Bundan dolayı da müzik çocuğun dili kavramasında ve kelime hazinesini geliştirmesinde büyük rol sahibidir.

Müziğin önemi bu kadar büyükken miniklerin müzikten olabildiğince yaralanmaları için nelere dikkat edilmesi gerektiğini gözden geçirmekte fayda vardır.

Yeni Doğan Bebekler: Yeni doğan bebekler için müzik hem bir zevk aracı hem de eğitici bir araçtır. Özellikle yeni doğan bebekler müzik aracılığıyla farkında olmadan birçok şeyi öğrenirler. Bundan dolayı anne babalara bebeklerinin daha ilk günlerinden itibaren onlara müzik dinletmelerini öneriyoruz. Böylelikle bebekler çok erken bir dönemden itibaren müzikle interaktif bir ilişkiye girme konusunda önemli bir yol kat etmiş olacaktırlar.

Farklı türlerde müzikler dinlemenin bebeklerin duygusal ve zihinsel gelişiminde önemli bir rolü vardır. Araştırmalar özelikle klasik müziğin bebeğin beynini uyaran nota dizeleri nedeniyle çok daha etkili olduğunu göstermektedir. Bazı anne babalar klasik müzik dinlemekten hoşlanmıyor olabilir. Ancak yine de bebekler için hazırlanmış klasik müziğin öneminden dolayı zaman zaman onlarla bu tarz müzik dinlemekte fayda vardır. Ancak bebeklere her zaman klasik müzik dinletilmesi de şart değildir. Özellikle oyun zamanlarında ve bebeğinizin keyifli olduğu zamanlarda ona hareketli ve farklı ritimleri olan müzikler de dinletilebilirsiniz.

2 – 5 Yaş Arası Çocuklar: Bu yaş aralığındaki çocukların hemen hemen hepsi müziğe bayılır. Özellikle gürültü yapmayı çok sevdikleri bu dönede çeşitli müziklere eşlik ederek doyasıya gürültü yapabilmek çocukları hem eğlendirecek hem de özgüvenlerinin gelişmesine yardımcı olacaktır. Basit enstrümanlar ya da müzikli oyuncaklar da bu dönem çocuklarının özgüvenlerinin gelişimde, sebep sonuç ilişkilerini daha sağlam bir şekilde öğrenmeleri açısından önemlidir.

Ancak bu dönemde çocuğun kendisine göre zor olan bir enstrümanı çalması ya da öğrenmesi için zorlanması da özgüvensiz ve hırçın olması gibi bazı önemli riskler taşıyabilir. Bundan dolayı müzik konusunda çocukların serbest bırakılması, kendi zevkleri doğrultusunda yönlendirilmeye çalışılması en doğru yoldur.

Okul Öncesi Çocukları: Bu dönemde çocukların keşfetme yeteneklerine mümkün olduğunda şans tanımakta fayda vardır. Bu yaş grubundaki çocuklara müzik konusunda her zaman bir şeyler öğretmeye çalışmak yerine, kendi kendine keşfetmesi için ona izin vermek, zaman zaman kızsa da hırçınlaşsa da onu kendi kendine bırakmak doğru bir yol olacaktır.

Gelişmiş, küçük kasların motor becerisini gerektiren enstürmanlarla uğraşması (piyano, gitar gibi) çocukların ayakkabılarını bağlamak, giysilerini düğmelemek gibi işleri başarması açısından faydalı olacaktır.

Anne babaların müzik aletlerini çocuklarıyla birlikte çalması da (ya da çalmaya çalışmasının) onların sosyal gelişimi besleyecektir.

Müzik dinlemek ya da enstürman çalmak dışında müzik eşliğinde dans etmek de çocuklar için son derce faydalıdır. Çünkü dans çocukların hem fiziksel gelişimine katkı sağlar hem de ritm öğretir. Ve bu da çocuklara sayı saymayı öğrenmeleri için yardımcı olur.

Çok yönlü faydalarından dolayı müziği daha ilk günlerinden itibaren çocukların hayatına adapte edilmesi onların fiziksel, psikolojik ve sosyal gelişimleri açısından çok faydalı olacaktır.

Kaynaklar:

Practical Parenting/Aralık 2003/"Thank you for the music"

Nursery World/June 2005/"Shout it out! - Let babies make noise"